Humberto Maturana

Humberto Maturana (14 September 1928 - 6 Mei 2021) was 'n Chileense bioloog en filosoof. Baie beskou hom as 'n lid van 'n groep tweede-orde kubernetika-teoretici soos Heinz von Foerster, Gordon Pask, Herbert Brün en Ernst von Glasersfeld.

Maturana was saam met Francisco Varela en Ricardo B. Uribe veral bekend daarvoor dat hulle die term 'outopoiëse' geskep het oor die selfgenererende, selfonderhoudende struktuur in lewende stelsels, en konsepte soos strukturele determinisme en struktuurkoppeling.^[1] Sy werk was invloedryk op baie terreine, hoofsaaklik op die gebied van stelseldenke en kubernetika. Oor die algemeen fokus sy werk op die biologie van kognisie.^[2] Maturana (2002) het daarop aangedring dat outopoiëse slegs in die molekulêre domein bestaan, en hy stem nie saam met die uitbreiding tot sosiologie en ander velde nie:

"Die molekulêre domein is die enigste domein van entiteite wat deur hul interaksies aanleiding gee tot 'n oop uiteenlopende verskeidenheid entiteite (met verskillende dinamiese argitekture) van dieselfde soort in 'n dinamika wat kan lei tot 'n oop uiteinde van rekursiewe prosesse wat op hulle beurt lei tot die samestelling van 'n oop uiteenlopende verskeidenheid enkelvoudige dinamiese entiteite."[3]

1. ↑ Maturana, Humberto & Varela, Francisco ([1st edition 1973] 1980). Autopoiesis and Cognition: the Realization of the Living, in Robert S. Cohen and Marx W. Wartofsky (Eds.), Boston Studies in the Philosophy of Science 42. Dordrecht: D. Reidel Publishing Co. ISBN 90-277-1015-5 (hardback), ISBN 90-277-1016-3 (paper)
2. ↑ Magnus Ramage, Karen Shipp (2012) Systems Thinkers
3. ↑ Maturana, H.R. (2002). "Autopoiesis, structural coupling and cognition: A history of these and other notions in the biology of cognition". Cybernetics and Human Knowing. 9: 5–34.